در شاخه‌هاي نقشه‌برداري چنانچه منطقه كاري به اندازه كافي كوچك باشد و بتوان از انحناي سطح زمين و به تبع آن از تاثيرات آن بر روي اندازه‌گيري‌ها چشم‌پوشي نمود اصطلاحا با نقشه‌برداري مستوي سر و كار داريم. نقشه‌برداري مستوي آسان‌ترين نوع نقشه‌برداري است كه در پروژه‌هاي عمراني بكار مي‌رود. ولي چنانچه منطقه كاري بزرگ باشد و نتوان از انحناي سطح زمين و به تبع آن از تاثيرات آن بر روي اندازه‌گيري‌ها چشم‌پوشي كرد اصطلاحا با نقشه‌برداري ژئودتيك (كروي) مواجه هستيم. بطور سنتي معيار تشخيص مجاز بودن نقشه‌برداري مستوي كمتر بودن اثر انحناي زمين از 1.0 تا 2.0 ميلي‌متر بر روي نقشه است. يعني اگر اختلاف بين يك طول مسطح با طول منحني در مقياس نقشه كمتر از 1.0 تا 2.0 میلی‌متر بود نيازي به اعمال تصحيحات كرويت و بكارگيري روش‌ها و روابط ويژه نيست. به عبارت ديگر مي‌توان سطح زمين را كاملا تخت در نظر گرفت و محاسبات را در يك صفحه انجام داد. با اين توضيح و اهدافي كه از نقشه‌برداري داريم، مي‌توان شاخه‌هاي زير را براي نقشه‌برداري در نظر گرفت.

• ژئودزي:
  هرچند برخي افراد نقشه‌برداري را شاخه‌ای از ژئودزي مي‌دانند، ليكن در اين جا ما ژئودزي را به عنوان شاخه‌اي از نقشه‌برداري بيان مي‌كنيم. در اين شاخه كه در مناطق وسيع مورد استفاده قرار مي‌گيرد، سطح مبناي محاسبات يك بيضوي است و شبكه‌هاي نقاط كنترل براي حفظ يكپارچگي مختصات در نقشه‌ها و انتقال مختصات به پروژه‌هاي عمراني ايجاد و توسعه مي‌يابند.

• نقشه‌برداري مسطحاتي (پلانيمتري):
  در اين شاخه از نقشه‌برداري تنها برداشت و نمايش عوارض مسطحاتي نظير جاده‌ها و ساختمان‌ها مورد نظر است.

• نقشه‌برداري توپوگرافي:
  در اين شاخه از نقشه‌برداري برداشت و نمايش عوارض مسطحاتي و ارتفاعي به صورت يكجا مورد نظر است.

• نقشه‌برداري مسير:
  در اين شاخه از نقشه‌برداري علاوه بر برداشت و نمايش عوارض مسطحاتي و ارتفاعي در طول يك مسير با عرض كوتاه، طراحي مسير و پياده‌سازي اجزاي آن نيز مورد نظر است.

• نقشه‌برداري زيرزميني (معدني):
  در اين شاخه از نقشه‌برداري علاوه بر برداشت و نمايش عوارض مسطحاتي و ارتفاعي يك مسير زيرزميني مانند تونل‌هاي حمل و نقل و معادن، پياده‌سازي طرح هندسي تونل نيز مورد نظر است.

• نقشه‌برداري ثبتي (كاداستر):
  در اين شاخه از نقشه‌برداري تنها برداشت و نمايش حدود و اطلاعات مالكيت املاك مورد نظر است.

• نقشه‌برداري ساختماني (كارگاهي):
  در اين شاخه نقشه‌برداري تنها پياده‌سازي اجزاي اصلي ساختمان‌ها و تاسيسات وابسته به آن‌ها و كنترل هندسي آن‌ها در حين اجرا مورد نظر است.

• نقشه‌برداري هوايي (فتوگرامتري):
  در اين شاخه از نقشه‌برداري اندازه‌گيري‌ها و اصطلاحا برداشت به كمك عكس‌هاي هوايي انجام مي‌گيرد و اندازه‌گيري‌ها و عمليات زميني صرفا براي مختصات دهي به عكس‌ها و گويا سازي عوارض مي‌باشد.

• نقشه‌برداري دريايي (آبنگاري):
  در اين شاخه از نقشه‌برداري برداشت و نمايش عوارض مسطحاتي و ارتفاعي كف درياها و مناطق آبي مورد نظر است.

• كارتوگرافي:
  كارتوگرافي به صورت سنتي بعنوان علم و هنر ترسيم نقشه تعريف شده است. نقشه‌ها بصورت سنتي بوسيله مداد و كاغذ ترسيم مي‌شدند ولي گسترش و مزاياي رايانه‌ها، كارتوگرافي را متحول كرده است. به صورتي كه امروزه كارتوگرافي را به صورت مختصر هنر، علم و فناوري ساختن نقشه از زمين و يا ساير كرات آسماني تعريف مي‌نمايند. ولي معني واقعي كارتوگرافي چيزي بيش از اين بوده و شامل ساختن (ثبت داده‌هاي مكاني بر روي نقشه‌ها)، مطالعه و حتي روش‌هاي استفاده از نقشه‌هاست. در دنياي امروز، كارتوگرافي بسيار گسترده‌تر از نمايش مرزهاي سياسي، خط سير ترابري و حمل و نقل مي‌باشد.

• سامانه‌هاي اطلاعات مكاني (GIS):
  در اين شاخه از نقشه‌برداري با ارتباط اطلاعات گرافيكي و توصيفي عوارض، امكان نمايش و تحليل‌هاي ويژه براي هر نوع اطلاعات مكاني بر روي نقشه‌ها در يك مجموعه نرم‌افزاري فراهم مي‌باشد. به طور دقيق‌تر GIS متشكل از داده‌ها، روش‌ها و الگوريتم‌ها، سخت‌افزار، نرم‌افزار، نيروي انساني و شبكه كه براي ورود، مديريت، تحليل و نمايش “اطلاعات مكاني” مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
  سيستم اطلاعات مكاني ابزاري قدرتمند براي كار با داده‌هاي مكاني مي‌باشد. در GIS داده‌ها بصورت رقومي نگهداري مي‌شوند، لذا از نظر فيزيكي حجم كمتري را نسبت به روش‌هاي سنتي (مانند نقشه‌هاي كاغذي) اشغال مي‌كنند. در يك GIS با استفاده از توانايي‌هاي رايانه‌ها مقادير بسيار عظيمي از داده‌ها را مي‌توان با سرعت زياد و هزينه نسبتاً كم نگهداري و بازيابي نمود. قابليت كار كردن با داده‌هاي مكاني و اطلاعات توصيفي مربوط به آن‌ها و تركيب انواع مختلف داده‌ها در يك آناليز و با سرعت زياد، با روش‌هاي دستي سازگار نمي‌باشد. توانايي اجراي آناليزهاي مكاني پيچيده، مزيت‌هاي كمي و كيفي را براي GIS فراهم مي‌كند. انجام پردازش‌هاي تكراري با در نظر گرفتن شرايط مختلف براي دستيابي به نتيجه بهينه، تنها  توسط رايانه امكان‌پذير مي‌باشد كه مي‌تواند اينگونه عمليات را با سرعت زياد و هزينه نسبتا كم انجام دهد. اين توانايي تجزيه و تحليل داده‌هاي مكاني است كه GIS را از ديگر سامانه‌هاي گرافيكي رايانه‌اي متمايز مي‌سازد. امكان انجام آناليزهاي پيچيده با مجموعه داده‌هاي مختلف مكاني و غيرمكاني بصورت توأم، مهمترين قابليت GIS مي‌باشد كه نمي‌توان آن را با روش‌هاي ديگر مثل روش‌هاي آنالوگ انجام داد. توانايي تجزيه و تحليل توأم داده‌هاي مختلف، امكان ايجاد و استفاده از اطلاعات زمين مرجع را به شكلي كاملاً متفاوت با گذشته فراهم مي‌سازد. نه تنها امكان تركيب مجموعه داده‌هاي مختلف وجود دارد بلكه روش‌هاي مختلف را نيز مي‌توان با يكديگر تركيب نمود مثلاً روش‌هاي جمع‌آوري، رسيدگي و مميزي و به روز رساني داده‌ها را مي‌توان با يكديگر تركيب نمود. مثلاً وقتي كه تغييري در كاربري يا مالكيت يك قطعه زمين وارد سامانه GIS مي‌شود، اين سامانه مي‌تواند دقت تغييرات را كنترل نموده و سپس نقشه و جداول مربوطه را به روز درآورد. بدين ترتيب كاربران GIS مي‌توانند اطلاعات جديدتر را در اختيار داشته و با توجه به نيازهايشان آن را بكار گيرند.

• سنجش از دور (RS):
  در اين شاخه از نقشه‌برداری اندازه‌گيري‌ها و اصطلاحا برداشت به كمك تصاوير ماهواره‌اي انجام مي‌گيرد و اندازه‌گيري‌ها و عمليات زميني صرفا براي مختصات‌دهي به تصاوير و گويا سازي عوارض مي‌باشد. اساس اين روش بسيار شبيه به نقشه‌برداري هوايي مي‌باشد.